1. Kitabın ilk cümlesi: “Gregor Samsa bir sabah bunaltıcı düşlerden uyandığında, kendini yatağında dev bir böceğe dönüşmüş olarak buldu.”
2. Franz Kafka tarafından kaleme alınmıştır.
3. İlk olarak 1915 yılında yayımlanmıştır.
4. Dönüşüm’ü Türkçeye çeviren Ahmet Cemal şöyle der: “Gregor Samsa’nın bir sabah kendini yatağında bir böcek olarak bulması, salt bir değişim değil fakat ‘başkalaşım’dır. O, insanlığını koruyarak bazı değişiklikler geçirmemiştir; artık farklı bir canlı türü olmuştur.”
5. Dönüşüm, Franz Kafka’nın, anlatım sanatının doruğuna ulaştığı eserdir.
6. Gregor Samsa öykünün ana karakteridir. Ailesinin geçimi için gezici bir pazarlamacı olarak ağır şartlar altında çalışmaktadır. Bir sabah büyük bir böcek olarak uyanır.
7. Küçük burjuva çevrelerindeki yozlaşmış aile ilişkilerini en ince ayrıntılarına kadar irdeleyen bu uzun öykü, aynı zamanda toplumun dayattığı, işlevini çoktan yitirmiş kalıplara bilinç düzeyinde başkaldıran bireyin tragedyasını çarpıcı bir biçimde dile getirmektedir.
8. Franz Kafka bu romanı 1912 yılında yazmaya başlamış ve 3-4 günde bitirmeyi öngörmüştür.
9. Kitap; aynı yayınevi tarafından bazı baskılarında roman, bazı baskılarında da öykü etiketiyle yayımlanmıştır.
10. Kafka, kitabı yayınevine gönderirken bir de mektup yazar ve şöyle der: “Starke gerçekten bir kitap resimleyicisi olduğundan, doğrudan böceğin resmini yapmaya kalkışabilir gibi geldi bana. Sakın yapmasın böyle bir şey, lütfen! Niyetim onu kısıtlamak değil, öyküyü doğal olarak daha iyi bildiğim için, kendisinden sadece ricada bulunuyorum. Böceğin resmi yapılamaz. Dahası uzaktan bile gösterilemez.”
11. Elias Canetti, Dönüşüm için “En yetkin düzeydeki anlatım sanatının tipik örneği” demiştir.
12. 2012 yılında Cris Swanton tarafından beyaz perdeye aktarılmıştır.
13. Kitabın son cümlesi: “Ve son durağa gelince herkesten önce Grete ayağa kalkıp körpe bedeniyle gerindiğinde, yeni düşlerinin ve güzel planlarının gerçekleşeceğinden emindiler.”
Muhammet Emin Oyar