Mustafa Kirenci yönetiminde birkaç yıldır sitâyişle andığımız yayın faaliyetlerinde bulunan Büyüyenay Yayınları, tarihî ve kültürel değeri olan bir belgeyi gün yüzüne çıkardı. Mehmed Âkif Ersoy‘un kendi el yazısıyla yazdığı Kur’an’ı Kerim’in ilk iki cüzünü ihtiva eden meâl, aslı ve transkript edilmiş hâliyle Büyüyenay Yayınları tarafından neşredildi. Kitabın, Fatih’te, Ali Emirî Efendi Kültür Merkezinde gerçekleşen tanıtımına Mustafa Kirenci’nin nazik dâvetine icâbeten bendeniz de katıldım. Bu toplantıdan bazı notları ve kitapla alâkalı birkaç bilgiyi paylaşmak istiyorum.
Kitabı yayına hazırlayan Necmi Atik hem akademisyen; hem de bir hattat. Ankara İlâhiyat Fakültesinden mezun olmakla birlikte medreseden de icâzetnâme almış, kendisini iyi yetiştirmiş birisi. Elmalılı Hamdi Yazır üzerine yaptığı bir tez çalışması için bilgi-belge arayışında olduğu bir sırada, merhum Elmalılı’nın torunu Mehmet Hamdi Bey ile tanışmışlar. Mehmet Hamdi Bey, dedesine ait birçok evrakın olduğu metrukâtı incelemesi için Necmi Atik’e açmış. Necmi Bey metrukâtın içindeki tefsir müsveddelerini incelerken Âkif’in meâliyle nasıl karşılaştığını şöyle anlatıyor:
“Elmalılı’nın tefsirine ait her ne varsa bir araya getirmiştim. Tasnif ve incelemeye başladığımda, binlerce sayfalık tefsir müsveddeleri içerisinde Mehmet Âkif Ersoy’un iki cüzlük meâlini ihtiva eden bir defter bulmuştum. Defterin üzerinde ‘Eşref Edip Bey Vasıtasiyle Elmalılı Hamdi Yazır Hâcemize‘ yazıyordu.” 2012 yılında Âkif’in meâlinin üçte birlik kısmı Recep Şentürk ve Cüneyd Köksal’ın çabalarıyla yayınlanmıştı. Necmi Atik’in bulduğu defter ile söz konusu çalışma küçük birkaç detay dışında birbirinin aynısı. Bu yeni yayınla birlikte Mehmed Âkif’in Kur’an Meâli’nin tamamen yakılıp yok edilmediği bir kez daha tescillenmiş oldu.
Necmi Atik, kitabın tanıtımında önemli anekdotlar paylaştı. Mesela, âlim kimliğiyle tanıdığımız Elmalılı Hamdi Efendi aynı zamanda usta bir hattat imiş. Metrukâtı içinde fıkıh ve mantık gibi konularla alâkalı henüz yayınlanmayan risaleler ve birçok mektup varmış, bunların yayınlanması için çalışmalara devam ettiğini söyledi. Elmalılı Hamdi Efendi’nin kendi tefsiri için kaleme aldığı önsöze diyanet işleri sansür uygulamış, önsözün büyük bir bölümü kitaptan çıkarılmış. Tefsirin başındaki “İbadet İçin Değildir” ibaresi silinmiş. Osmanlı bakiyesi büyük bir âlimin büyük bir eseri nadanlar elinde ne hallere gelmiş meğer! Son olarak Necmi Atik, meâl çalışmaları boyunca Kur’an-ı Kerim ile derin bir bağ kuran Mehmed Âkif’in şiir ile olan bağının zayıfladığını hatta şiir yazamaz duruma geldiğini belirtti.
Kitap gerçekten mükemmel bir şekilde hazırlanmış; Âkif gibi titizlik ahlâkına sahip bir kişinin eseri, ancak bu kadar özenli yayınlanabilirdi. Mustafa Kirenci Bey maddi imkânlarını zorlayarak kitabı kuşe kâğıda basmış, bu hârikulâde yayından dolayı takdir ve teşekkürü fazlasıyla hak ediyor.
Feyyaz Kandemir
2 Yorum