Eleştirel ve Eleştirel Olmayan Düşünürler

Eleştirel Düşünürler… Eleştirel Olmayan Düşünürler…
Kendilerine karşı dürüsttürler, bilmediklerini kabul eder, sınırlarını tanır ve kendi hataları hakkında dikkatli olurlar. Olduğundan daha çok bilir gibi yapar, sınırlarını görmezden gelir ve görüşlerinin hatasız olduğunu varsayarlar.
Sorunları ve çelişkili durumları heyecanlı birer zorluk olarak görürler. Sorunları ve çelişkili durumları, benliklerine yönelen birer sıkıntı veya tehdit olarak görürler.
Anlamaya gayret eder, merakı hep canlı tutar, karmaşıklık karşısında sabrını korur ve karışıklığın üstesinden gelmek için zaman harcamaya hazırdırlar. Karmaşa karşısında sabırsızdırlar ve anlamak için çaba harcamak yerine kafası karışık kalırlar.
Yargıları kişisel tercihler yerine kanıtlara dayandırır, kanıtın yeterli olmadığı zamanlarda ise yargıda bulunmayı ötelerler. Yeni kanıtlar verilen yargının hatalı olduğunu gösterdiğinde, yargılarını gözden geçirirler. Yargılarını ilk izlenimlere ve içgüdüsel tepkilere dayandırırlar. Kanıt miktarı ve kalitesini umursamayıp görüşlerine kararlılıkla tutunurlar.
Diğer insanların fikirlerine karşı ilgili ve bu yüzden aynı fikirde olmadıkları zaman bile söz konusu fikirleri dikkatlice okumaya ve dinlemeye isteklidirler. Kendileri ve kendi görüşleri tarafından işgal edilmiş durumdadırlar ve başkalarının görüşlerine özen göstermeye istekli değildirler. Fikir ayrılığının ilk işaretiyle birlikte, “bunu nasıl çürütebilirim” diye düşünme eğilimindedirler.
Aşırı görüşlerin çok nadir doğru olduklarının farkındadırlar, bu yüzden onlardan sakınır, tarafsız kalmaya çalışır ve dengeli bir görüş benimserler. Dengeli olma ihtiyacını görmezden gelir ve kendi görüşlerini destekleyen görüşleri tercih ederler.
Duyguları tarafından kontrol edilmek yerine, onları dizginleyip kontrol etmeyi ve eylemden önce düşünmeyi alışkanlık haline getirirler. Duygularını izleyip düşünmeden eylemde bulunmaya eğilimlidirler.

Kaynak: Eleştirel Düşünme için Bir Rehber, Vincent Ryan Ruggiero, Çev: Çağdaş Dedeoğlu, Alfa Yayınları, 1. Basım, 2017, Sayfa: 66.

 

DİĞER YAZILAR

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir