Rüyalarında baskısı kalmamış kitapları bulduklarını görenlerin hikâyesi…
***
1857 yılında Diyarbakır’da doğan Ali Emîrî Efendi tam bir kitap dostudur. Ömrü boyunca tüm mal varlığını harcayarak satın aldığı 15.000 kitabı kendi kurduğu ve ismini de Millet Kütüphanesi koyduğu kütüphaneye bağışlamıştır. Memurluğu sırasında Yemen’de aradığı bir kitabın olduğunu duyan Ali Emîrî Efendi, oraya gidecek parası olmadığı için tayinini isteyip memuriyetini Yemen’e aldırmış ve aradığı kitaba ulaşmıştır.
***
Arap edebiyatının büyük yazarlarından Câhız kitap almaya para yetiştiremediği için anlaştığı bir kitapçı dükkânını kiralayıp geceyi orada geçirir, sabaha kadar istediği kitapları okurdu. Sabah olunca da kitapçıyı terk ederdi.
***
Hadis âlimi Ebû Bekir b. Enbârî Peygamber Efendimizle (s.a.v.) ilgili 45.000 sayfa rivayeti ezberinden yazdırmıştır. Ayrıca kendisi hakkında 13 sandık dolusu kitabı ezberinden okuyabileceği söylenmekteydi.
***
Ömürleri boyunca; tarihçi Merzübânî 37.850 sayfa, seyyah ve tarihçi Yâkut 33.180 sayfa ve âlim İbn Hazm ise 80.000 sayfa kitap yazmışlardır. Büyük âlim Celaleddin es-Suyuti ise ömrü boyunca toplam 600 kitap yazmıştır.
***
86 yaşında vefat eden büyük müfessir İbni Cerir Taberi’nin talebeleri hocalarının yetişkinlik döneminden beri yaşadığı günleri saymış ve çıkan sayıyı eserlerinin toplam sayısına böldüklerinde her gün başına 14 sayfa yazdığını ortaya çıkarmışlardır.
***
Kütüphaneci İsmail Saîb Sencer hafızasıyla ünlüdür. Kendisi sahafları dolaşırken bulduğu sayfaları yırtık kitapların eksik sayfalarını ezberinden yazdırırdı. Daha sonra kütüphaneyi gidip karşılaştırdıklarında İsmail Saîb Sencer’in tek harf bile yanılmadığını görürlerdi.
***
Fıkıh âlimi Serahsî, haksız yere Buhara Özkent hapishanesindeki bir kuyuya hapsedilir ve uzun süre burada kalmak zorunda kalır. Fakat kendisi bu zor günleri ilimle geçirmeyi bilmiştir. Kuyunun başına gelen talebelerine Mebsut adını verdiği ve 30 cilt olarak sonradan basılan kitabının büyük bölümünü yazdırmıştır. Ve günümüzde Mebsut kitabı Hanefi fıkhında başvuru kaynaklarından biridir.
Serdar Kocabaş