medeniyet kelimesinin suyunu çıkardılar

Mehmet Raşit Küçükkürtül, medeniyet çılgınlığına değindi.

***

bedri gencer hoca yazdığı bir makalede batı’nın sekülerleşirken din (religion) kelimesi yerine medeniyet (civilazation) kelimesini ikame ettiğini, türkiye’de “islâm dini” kavramı yerine “islâm medeniyeti” tabirinin ikame edildiğini söylüyor. “islâm medeniyeti” tabirinin sakat ve yanlış bir tabir olduğunu, sekülerleştirici bir fonksiyon icra ettiğini ve zamanla “islâm medeniyeti” yerine medeniyetin kalacağını işaret ediyor. bedri gencer’in bu makalesinin linkini yazının sonunda bulabilirsiniz. bedri gencer hocanın sözünü ettiği “islâm dini” yerine “islâm medeniyeti” tabirinin nasıl ikame edildiği ile ilgili bir örnek olması bakımından medeniyet kelimesiyle yapılmış bir terkibi aşağıda bulacaksınız. medeniyet kelimesinin nasıl suyunun çıktığı, ağza sakız olduğunu görmek bakımından ilginç bir liste. aşağıdaki terkiplerden daha fazlasını bulmak mümkün, benim çıkarttığım liste el yordamıyla, hızlıca çıkarttığım işittiğim, gördüğüm terkiplerden ibaret.

gözyaşı medeniyeti: ömer öztürkmen’in kitabının ismi

kâğıt medeniyeti: orhan okay’ın bir kitabının ismi.

su medeniyeti: sabri doğan’ın kitabı

vâkıf medeniyeti: vâkıflar genel müdürlüğü sık sık kullanıyor, bu konuda neşriyât yapıyor. ziya kazıcı’nın da “osmalı vâkıf medeniyeti” diye bir kitabı var.

aile medeniyeti: “genetiğiyile oynanmış kavram ve aile medeniyetinin sonu” isimli bir kitap var. yazarı saffet köse.

gönül medeniyeti: mustafa miyasoğlu’nun “bir gönül medeniyeti” kitabı var.

gül medeniyeti: medine’ye anlatmak isteyen birinin yazdığı kitabın başlığında var.

paylaşma medeniyeti: celal yeniçeri’nin kitabının isminde geçiyor.

ramazan medeniyeti: ibrahim refik’in yazdığı bir kitabın başlığı.

sevgi medeniyeti: raşit küçük’ün kitabı. alt başlığı ise şöyle: “allah’da kul, kulda allah sevgisi”

kitap medeniyeti: alper çeker’in “türk kitap medeniyeti” isimli kitabının başlığından.

barış medeniyeti: ismail ceylan’ın “kur’an-ı kerim ve hadis-i şeriflere göre barış medeniyeti” isimli kitabının başlığından.

kişisel gelişim medeniyeti: turgay şirin’in kitabının ismi. kitap islâm medeniyetinin (islâm dininin değil!) kavramlarının aslında kişiyi ne kadar da geliştirdiği, amerika’ya kadar gidip kişisel gelişim almaya gerek olmadığı gibi bir pskilojinin ürünü.

boğaziçi medeniyeti: istanbul kültür a.ş’nin çıkarttığı “istanbul armağanı-2”nin alt başlığı.

***

anadolu medeniyeti: süleyman kazmaz’ın “yeni bir güneş atatürk ve anadolu medeniyeti” isimli kitabında geçiyor. bağlam dışı olduğu için yine listeye almıyoruz, fakat kelimenin yaygınlaşmasının bir örneği olarak zikretmek mümkün.

ingiliz-yahudi medeniyeti: teoman duralı’nın ürettiği bir kavram, “çağdaş ingiliz-yahudi medeniyeti” diye bir kitabı var.

guantanoma medeniyeti: batı’nın soykırımcı, tahripkâr mizacını tenkit eden bir kitap. ömer vehbi hatipoğlu yazmış.

piyasa medeniyeti: attila yayla’nın bir kitabı.

akdeniz medeniyeti: leroux’un kitabı.

yahudi medeniyeti: kriwaczek’in kitabı.

izmir medeniyeti: “izmir medeniyeti yükselirken” diye bir kitap adı var.

***

bedri gencer’in yukarıda bahsedilen makalesi için tıklayınız.

mehmet raşit küçükkürtül

DİĞER YAZILAR

7 Yorum

  • Merhaba… Ömer Faruk Polat Hocamın yukarıda söylediklerine aynen katılıyorum. Medeniyet kavramı biz müslümanlara ait bir kavramdır.Ayrıca bizim medeniyet kavramına yüklediğimiz anlam İslamın sosyal hayata hakim olma gayesi taşımaktır.Medeniyet kavramının suyunu çıkaranlara gelince bunlar Medeniyet kavramının tam olarak manasını bilmemekten kaynaklanan bilgi yanlışlıklarıdır.Ayrıca bu kavramı geçmişte sıkça kullanan islam hukukçularını,Cemil Meriç’i ve Necip Fazılı ve daha birçok müteffekkirin bu mefhumu nasıl kullandıklarını araştırmanı tavsiye ederim.Son bir söz: Yeşil İslamcıların ve Sosyalist İslamcıların görüşlerinin etkisi altında kalma.Vesselam.

  • ÖMER FARUK POLAT , 06/10/2014

    Kıymetli hocam,
    Evvela, yazınızda sadece bir alıntı yapmışsınız. Bedri Gencer’in makalesine atıfta bulunmuşsunuz. “Medeniyet” mefhumu batı dillerindeki “civilazation” kelimesinin tam mana karşılığı değildir başka bir ifadeyle bizim “medeniyet” mefhumuna yüklediğimiz mana ile sekülerizmin bu mefhuma yüklediği mana aynı değildir.
    Saniyen,
    Kelimenin etimolojisine bakarsak Arabi olarak kökenini buluruz. Lisan-ı arabide “il, şehir” manasına gelir. Daha doğrusu “Medineye ait olan, Medineli olan” manalarını içerir.
    Salisen,
    Yukarıda suyu çıkmış dediğiniz mefhumu kullanan insanların bu mefhuma yüklediği manaya bakılmalı derim. Kastettiğiniz mana modernizm, uygarlık, çağdaşlık, kültür ise zaten bu mefhumları kast etiği mananın arkaik yapısı belli. Cemil Meriç hocanın dediği gibi “… itibarları menşelerinden geliyor… hepside batılı” bu sözü “medeniyet” mefhumu için söyleyemeyiz kanaatimce. Çünkü bu mefhumun menşe belli “MEDİNE”.

    • sam , 06/10/2014

      medeniyet’in medine’den geldiği ve kadim geleneğe yaslandığı efsanesi ve medeniyet kavramının pek ama pek kısa tarihini, edebistan ve heyula’da lütfi bergen seri halinde makalelerle kaleme almış idi. bir bakınız derim.

  • Ahmed , 19/09/2014

    Medeniyet kelimesinin anlamına bir şey denmiyor bu yazıda. Bu yazıda medeniyet kelimesinin yanlış kullanılmasının sıkıntısından bahsediliyor diye düşünüyorum ben.

  • Tülay Kumaşçı Bacınız , 19/09/2014

    raşit küçük diye biri ”sevgi medeniyeti” derken…
    raşit küçükkürtül, medeniyet olmaz diyor. ironik!
    bu arada yusuf kaplan, medeniyeti ağzına sakız eden bir numaralı kişidir.

    • içimizdeki mehmet necipler , 19/09/2014

      tabi ki bedri hoca…

  • dibace , 19/09/2014

    kesinlikle katılıyorum: bu bahsi “hakikat” kelimesi için de derleyebilir misiniz raşit bey?

    bu yazarların bir çoğu medeniyet yerine uygarlık kelimesini kullanmalı bana kalırsa.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir